Questions:
1. Where has 6-4-77 अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियँङुवँङौ been used in the last five verses of Chapter 5 of the गीता?
Answer: The सूत्रम् 6-4-77 अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियँङुवँङौ has been used in “भ्रुवोः” (प्रातिपदिकम् “भ्रू”, षष्ठी-द्विवचनम्।)
स्पर्शान्कृत्वा बहिर्बाह्यांश्चक्षुश्चैवान्तरे भ्रुवोः |
प्राणापानौ समौ कृत्वा नासाभ्यन्तरचारिणौ || 5-27||
भ्रू + ओस् । 4-1-2 स्वौजसमौट्छष्टा…
= भ्रू + ओस् । 1-3-4 न विभक्तौ तुस्माः prevents the ending सकारः from being an इत् ।
= भ्र्+ उवँङ् + ओस् । उवँङ् आदेशः by 6-4-77 अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियँङुवँङौ । If a प्रत्यय: beginning with an अच् (vowel) follows, then the (ending letter of the) अङ्गम् is replaced by इयँङ्/उवँङ् in the following three cases – (1) If the अङ्गम् ends in the प्रत्यय: “श्नु” or (2) If the अङ्गम् ends in the इवर्ण: or उवर्ण: of a धातु: or (3) If the अङ्गम् is the word “भ्रू”। Note: The ending ऊकार: of the प्रातिपदिकम् “भ्रू” does not come from a धातु: – it comes from an उणादि-प्रत्यय: । पाणिनि: had to specifically list it in 6-4-77 to enable it to take the उवँङ्-आदेश: । Note: As per 1-1-53 ङिच्च, the उवँङ्-आदेश:, even though it is अनेकाल् (has more than one letter), replaces only the ending ऊकार: of the अङ्गम् and not the entire अङ्गम्।
= भ्रुव् + ओस् । अनुबन्ध-लोपः by 1-3-2 उपदेशेऽजनुनासिक इत्, 1-3-3 हलन्त्यम्, 1-3-9 तस्य लोपः।
= भ्रुवोः। 8-2-66 ससजुषो रुः, 8-3-15 खरवसानयोर्विसर्जनीयः।

2. In the absence of 6-4-77 अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियँङुवँङौ, which सूत्रम् would have applied in step 12?
Answer: In the absence of 6-4-77 अचि श्नुधातुभ्रुवां य्वोरियँङुवँङौ, the सूत्रम् 6-1-101 अकः सवर्णे दीर्घः would have applied to do the दीर्घादेशः in step 12, giving the undesired form अधीत ।

3. Since the प्रत्यय: “सीय् त” has the सार्वधातुक-सञ्ज्ञा (by 3-4-113), why doesn’t the इकार: of the अङ्गम् take the गुणादेश: by 7-3-84 सार्वधातुकार्धधातुकयोः after step 9?
Answer “सीय् त” has the सार्वधातुक-सञ्ज्ञा but since it is a अपित् (does not have पकार: as a इत्) it becomes ङिद्वत् (as if it has ङकार: as a इत्) by 1-2-4 सार्वधातुकमपित्। Hence 1-1-5 ग्क्ङिति च prevents the गुणादेश: for the इकार: of the अङ्गम् which would have taken place by 7-3-84 सार्वधातुकार्धधातुकयोः।

4. Where has 8-2-2 नलोपः सुप्स्वरसंज्ञातुग्विधिषु कृति been used in the verse?
Answer: 8-2-2 नलोपः सुप्स्वरसंज्ञातुग्विधिषु कृति has been used in the सन्धि-कार्यम् between ब्रह्म and अधीयीत। ब्रह्म (नपुंसकलिङ्ग-प्रातिपदिकम् “ब्रह्मन्”, द्वितीया-एकवचनम्) is formed as follows:
ब्रह्मन् + अम् । 4-1-2 स्वौजसमौट्छस्टा…।
ब्रह्मन् । 7-1-23 स्वमोर्नपुंसकात्‌ ।
ब्रह्म । 1-1-62 प्रत्ययलोपे प्रत्ययलक्षणम्, 1-4-14 सुप्तिङन्तं पदम्, 8-2-7 नलोपः प्रातिपदिकान्तस्य ।

Now as per 8-2-1 पूर्वत्रासिद्धम्, the नकार-लोपः (done by 8-2-7) to arrive at the form ब्रह्म should not be visible to any prior rule (in the अष्टाध्यायी)।
But 8-2-2 नलोपः सुप्स्वरसंज्ञातुग्विधिषु कृति limits the authority of 8-2-1 and says that the नकार-लोपः (done by 8-2-7) is not visible only to those rules that are in the four categories mentioned below – others will see the नकार-लोपः।
The four categories are:
1. सुँब्विधौ – rules relating to सुँप् affixes
2. स्वरविधौ – rules relating to accents (in the वेद:)
3. सञ्ज्ञाविधौ – rules that give names or designations
4. कृति तुँग्विधौ – rules that prescribe a तुँक् augment in connection with a कृत्-प्रत्यय:।
Since 6-1-101 अकः सवर्णे दीर्घः does not fall in any of the above four categories, it will see the नकार-लोपः and hence apply to give ब्रह्म + अधीयीत = ब्रह्माधीयीत ।
(This would not been possible if we didn’t have 8-2-2 नलोपः सुप्स्वरसंज्ञातुग्विधिषु कृति limiting the application of 8-2-1 पूर्वत्रासिद्धम्)।

Similarly 8-2-2 नलोपः सुप्स्वरसंज्ञातुग्विधिषु कृति has been used in the सन्धि-कार्यम् between जन्म (नपुंसकलिङ्ग-प्रातिपदिकम् “जन्मन्”, द्वितीया-एकवचनम्) and उपनयनम् to give जन्मोपनयनम् (6-1-87 आद्गुणः)।

5. How would you say this in Sanskrit?
“Study grammar.”
Answer: व्याकरणम् अधीष्व । = व्याकरणमधीष्व ।

6. How would you say this in Sanskrit?
“One should study the Geeta everyday.” Use the (compound) अव्ययम् “प्रतिदिनम्” for “everyday.”
Answer: प्रतिदिनम् गीताम् अधीयीत = प्रतिदिनं गीतामधीयीत ।

Easy questions:
1. Where has 8-4-40 स्तोः श्चुना श्चुः been used in the verse?
Answer: 8-4-40 स्तोः श्चुना श्चुः has been used in the सन्धि-कार्यम् between आनुपूर्व्यात्, जन्म giving the form आनुपूर्व्याज्जन्म।
आनुपूर्व्यात् + जन्म
= आनुपूर्व्याद् + जन्म । by 8-2-39 झलां जशोऽन्ते ।
= आनुपूर्व्याज् जन्म । by 8-4-40 स्तोः श्चुना श्चुः – when the letter स् or a letter of the त-वर्ग: (त्, थ्, द्, ध्, न्) comes in contact with either the letter श् or a letter of the च-वर्ग: (च्, छ्, ज्, झ्, ञ्), then it is replaced respectively by श्, च-वर्ग: (च्, छ्, ज्, झ्, ञ्)।
= आनुपूर्व्याज्जन्म ।

2. Can you spot a “नुँम्”-आगम: in the verse?
Answer: “नुँम्”-आगम: is used in the formation of वसन् (प्रातिपदिकम् “वसत्”, पुंलिङ्गे प्रथमा-एकवचनम्)। वसत् is a शतृँ-प्रत्ययान्त-शब्द: derived from the धातु: √वस् (वसँ निवासे १. ११६०)।
वसत् + सुँ ।
वसत् + स् । अनुबन्ध-लोपः by 1-3-2 उपदेशेऽजनुनासिक इत्, 1-3-9 तस्य लोपः।
वस नुँम् त् + स् । “नुँम्”-आगम: by 7-1-70 उगिदचां सर्वनामस्थानेऽधातोः, 1-1-47 मिदचोऽन्त्यात् परः।
वसन् त् + स् । अनुबन्ध-लोपः by 1-3-2 उपदेशेऽजनुनासिक इत्, 1-3-3 हलन्त्यम्, 1-3-9 तस्य लोपः।
वसन् त् । 6-1-68 हल्ङ्याब्भ्यो दीर्घात् सुतिस्यपृक्तं हल् ।
वसन् । 8-2-23 संयोगान्तस्य लोपः । After this 8-2-7 नलोपः प्रातिपदिकान्तस्य cannot apply because of 8-2-1 पूर्वत्रासिद्धम् ।