Today, we will look at the application of 8-3-32 ङमो ह्रस्वादचि ङमुण्नित्यम् applied in Bg5-7
योगयुक्तो विशुद्धात्मा विजितात्मा जितेन्द्रियः ।
सर्वभूतात्मभूतात्मा कुर्वन्नपि न लिप्यते ।। ५-७ ।।
The वृत्तिः from Laghu Siddhanta Kaumudi is
ह्रस्वात्परे यो ङम् तदन्तं यत्पदं तस्मात्परस्याचो ङमुट्
When there is a ङम् letter at the end of a पदम् and this ङम् letter is preceded by a short vowel, then the following vowel (long or short) always gets the augment ङमुँट्
कुर्वन् + अपि । कुर्वन् gets पदसंज्ञा by 1-4-14 सुप्तिङन्तं पदम्
कुर्वन् + न् अपि । 8-3-32 ङमो ह्रस्वादचि ङमुण्नित्यम् The न् at the end of कुर्वन् belongs to ङम् प्रत्याहारः, it follows a ह्रस्वः i.e अ and is followed by आ an अच्, so अपि gets ङमुँट्-आगमः By 1-1-46 आद्यन्तौ टकितौ, the आगमः (न्) occurs at the beginning of अपि
कुर्वन्नपि
Questions:
1. Can you spot the application of 8-3-32 ङमो ह्रस्वादचि ङमुण्नित्यम् in the following snippet of a mantra from Krishna Yajur Veda 4.1.2
तमु त्वा दध्यङ्ङ्िऋषिः पुत्र ईधे अथर्वणः
2. In which of the following sentences can 8-3-32 ङमो ह्रस्वादचि be applied?
भवान् आस्ते
त्वम् अास्से
3. One of the examples in Siddhanta Kaumudi for this sutram is प्रत्यङ्ङात्मा How is this different from the word प्रत्यगात्मा?
Recent Comments