TBD.

सकार आदेशः भवति विसर्जनीयस्य कुप्वोः अपदाद्योः परतः पाशकल्पककाम्येषु। याप्ये पाशप् 5-3-57 पयस्पाशम्। ईषदसमाप्तौ कल्पप् पयस्कल्पम्। यशस्कल्पम्। प्रागिवात् कः 5-3-70 पयस्कम्। यशस्कम्। काम्यच् पयस्काम्यति। यशस्काम्यति। अपदादौ इति किम्? पय\उ1ए96 कामयते। पय\उ1ए2ब् पिबति। सो ऽपदादावित्यनव्ययस्य इति वक्तव्यम्। इह मा भूत्, प्रातः कल्पम्, पुनः कल्पम् इति। रोः काम्ये नियमार्थम्। रोरेव काम्ये न अन्यस्य इति नियमार्थं वक्तव्यम्। पयस्काम्यति। यशस्काम्यति। इह म भूत्, गीः काम्यति। धूः काम्यति। उपध्मानीयस्य कवर्गे परतः सकारादेशो भवति इति वक्तव्यम्। किं प्रयोजनम्? उब्जिरुपध्मानीयोपधः पठ्यते इति दर्शने अभ्युद्गः, समुदगः इति यथा स्यात्।

TBD.

983 पाशकल्पककाम्येषु विसर्गस्य सः..

–

123 सोऽपदादौ। अपदाद्योरिति। सूत्रे व्यत्ययेन एकवचनम्। यदि तु `विसर्जनीयस्य सः' `शर्परे विसर्जनीयः' इत्यत्र मण्डूकप्लुत्यानुवर्तितो यः खर् स इहाप्यनुवत्र्य विशेष्येत `अपदादौ री'ति, तदा यथाश्रुतं साधु। परन्तु पनर्मण्डूकप्लुत्याऽनुवर्तने क्लेश इति भावः। अन्ये त्वाहुः-पुनर्मण्डूकप्लुति विनाप्यनुवर्त्तितुं शक्यः, `वा शरी'त्यत्र शरा खरं विशेष्य `शर्रूपे खरी'ति व्याख्याने, `कुप्वो'रिति सूत्रे `कुप्वोः खरी'ति व्याख्याने च क्षत्यभावादिति। `ईषदसमाप्तौ कल्पप्'। `अज्ञाते' `कुत्सिते' इति कः। `काम्यच्चे'ति काम्यच्। पाशकल्पककाम्येष्विति वृत्तिः। सम्भवदर्शनमेतन्नतु परिगणनम्, अन्यस्याऽसम्भवात्। प्रातःकल्पमिति। अधिकरणशक्तिप्रधानस्यापि `प्रातः' शब्दस्येह वृत्तिविषये शक्तिमत्परत्वं, `दोषाभूतमहः' दिवाभूत रात्रि'रितिवत्। सत्वनिषेधेऽपीह `इणः षः' इति षत्वं स्यादिति वाच्यं, तत्रापि `काम्ये रोरेव'त्यस्याऽनुवृत्तेः। यदि तु `इणः षः' इत्यत्रैवेदं पठ\उfffद्ते तर्हि षत्वमात्रप्रतिषेधेऽपि पूर्वेण सत्वं स्यात्।

TBD.