TBD.

असम्बुद्धौ यः सखिशब्दः तस्मात् परं सर्वनामस्थानं णित् भवति। सखायौ। सखायः। असम्बुद्धौ इति किम्? हे सखे।

TBD.

181 सख्युरङ्गात्परं संबुद्धिवर्जं सर्वनामस्थानं णिद्वत्स्यात्..

251 सखि-औ इति स्थिते णित्कार्यं वृदिं?ध वक्ष्यन् णिद्वद्भावं दर्शयति- सख्युरसम्बुद्धो। `सख्यु'रिति दिग्योगे पञ्चमी। `अङ्स्ये'त्यधिकृतं पञ्चम्या विपरिणम्यते। `पर' मित्यध्याहार्यम्। `इतोऽत्सर्वनामस्थाने' इत्यतः `सर्वनामस्थाने' इत्यनुवर्तते। `असम्बुद्धा'वित्यभेदेनान्वेति। `गोतो णि'दित्यतो `णि'दिति प्रथमान्तमनुवृत्तम्। तत्सामानाधिकारण्या `दसम्बुद्धा'विति सर्वनामस्थाने'इति च सप्तमी प्रथमा कल्प्यते। तदाह-सख्युरङ्गादित्यादिना। णिद्वदिति। णित्कार्यकृत्स्यादित्यर्थः। णिच्छब्दस्तत्कार्यातिदेशार्थ इति भावः।

212 सख्युरसंबुद्धौ। इह `इतोऽत्सर्वनामस्थाने'इत्यतः`सर्वनामस्थाने'इत्यनुवर्तते, तदसंबुद्धावित्यनेन विशेष्यते। `गोतो णि'दिति सूत्राण्णिदित्यनुवृत्तं तत्सामानाधिकरण्येन सप्तम्याः प्रथमा कल्प्यत इत्याह–संबुद्धिवर्ज्ज सर्वनामस्थानमिति। `सख्युरसंबुद्धि'रित्येव सूत्रयितुं युक्तमिति मनोरमायां स्थितम्। ननु`सखे'त्यत्रोपधादीर्घे बाधित्वना परत्वाद`त उपधाया'इति वृद्ध्या भाव्यं, सोर्णित्त्वादिति चेदत्राहुः-कृताऽकृतप्रसङ्गित्वमात्रेणापि नित्यत्वस्वीकारात्, अन्तरङ्गत्वाच्च `सखे'त्यत्र वृदिं?ध बाधित्वा `सर्वानामस्थाने चासंबुद्धौ' इत्युपधादीर्घेणैव भवतव्यम्, `सख्युरसंबुद्धा'विति णिद्वद्बावमुपजीव्याऽत्र पर्वर्तमानस्य `अत उपाधायाः'इत्यस्य बहिरङ्गत्वादिति।

95) सख्युरसम्बुद्धौ 7-1-92

वृत्ति: सख्युरङ्गात् परं सम्बुद्धिवर्जं सर्वनामस्थानं णिद्वत् स्यात् । When following the word सखि that has the designation अङ्गम्, the non-vocative affixes that have the designation सर्वनामस्थानम् behave as if they have णकारः as an indicatory letter.

उदाहरणम् – सखि + औ – औ gets the designation सर्वनामस्थानम् by 1-1-43 and becomes णिद्वत् by the present rule.