TBD.

चङि परतो ऽनभ्यासस्य धातोरवयवस्य प्रथमस्य एकाचो द्वितीयस्य वा यथायोगम् द्वे भवतः। अपीपचत्। अपीपठत्। आटिटत्। आशिशत्। आर्दिदत्। पचादीनां ण्यनतानाम् चङि कृते णिलोपः, उपधाह्रस्वत्वं, द्विर्वचनम् इत्येषां कार्याणां प्रवृत्तिक्रमः। तथा च सन्वल्लघुनि चङ्परे इति सन्वद्भावो विधीयमानो ह्रस्वस्य स्थानिवद्भावान् न प्रतिषिध्यते। यो ह्यनादिष्टादचः पूर्वः तस्य विधिं प्रति स्थानिवद्भावो भवति। न च अस्मिन् कार्याणां क्रमेणानिष्टादचः पूर्वो ऽभ्यासो भवति इति। आटिटतिति द्विर्वचने ऽचि 1-1-59 इति स्थानिवद्भावात् द्वितीयस्य एकाचः द्विर्वचनं भवति।

TBD.

533 चङि परे अनभ्यासस्य धात्ववयवस्यैकाचः प्रथमस्य द्वे स्तोऽजादेर्द्वितीयस्य..

–

–

वृत्ति: चङि परेऽनभ्यासस्य धात्ववयवस्यैकाचः प्रथमस्य द्वे स्तोऽजादेर्द्वितीयस्य । When the affix “चङ्” follows a verbal root, there is reduplication of the first portion – containing a single vowel – of the verbal root which is not already reduplicated. But if the verbal root (that has more than one vowel) begins with a vowel, then the reduplication is of the second portion – containing a single vowel.

Note: There are three possibilities as follows: (i) The धातु: has only one vowel – this is a straightforward case – the entire धातु: is duplicated.
(ii) The धातु: is अनेकाच् (has more than one vowel) but does not begin with a vowel. In this case, start from the beginning of the धातु: and go until the second vowel is encountered. That is the part that will be reduplicated.
(iii) The धातु: is अनेकाच् (has more than one vowel) and does begin with a vowel.

In this case, exclude the beginning vowel and then apply (i) or (ii) above, as appropriate, to the remaining part. For example, in the case of the धातु: “आटि” (which is a causative root derived from √अट् (अटँ गतौ १. ३३२)), the term to be duplicated is “टि”।

Example continued from 7-4-1

कमि + अ + त
= कम् कमि + अ + त 6-1-11
= क कमि + अ + त 7-4-60
= च कमि + अ + त 7-4-62

Example continued under 7-4-93

उदाहरणम् – आटिटत् derived from √अट् (अटँ गतौ १. ३३२). विवक्षा is लुँङ्, कर्तरि प्रयोगः (हेतुमति), प्रथम-पुरुषः, एकवचनम्।

अट् + णिच् 3-1-26
= अट् + इ 1-3-3, 1-3-7, 1-3-9
= आट् + इ 7-2-116
= आटि । “आटि” gets the धातु-सञ्ज्ञा by 3-1-32

आटि + लुँङ् 3-2-110
= आटि + ल् 1-3-2, 1-3-3, 1-3-9
= आटि + तिप् 3-4-78, 1-4-101, 1-4-102, 1-4-108, 1-3-87
= आटि + ति 1-3-3, 1-3-9
= आटि + त् 3-4-100
= आटि + च्लि + त् 3-1-43
= आटि + चङ् + त् 3-1-48
= आटि + अ + त् 1-3-3, 1-3-7, 1-3-9
= अटि + अ + त् 7-4-1
= अटिटि + अ + त् 6-1-11. Note: Since the multi-syllabic verbal root “अटि” begins with a vowel, duplication is done for the second portion (“टि”) containing a single vowel.
= अटि ट् + अ + त् 6-4-51
= आट् अटि ट् + अ + त् 6-4-72, 1-1-46
= आ अटि ट् + अ + त् 1-3-3, 1-3-9
= आटिटत् 6-1-90