TBD.
अकः इत्येव। अमि परतोऽकः पूर्वपरयोः स्थाने पूर्वरुपम् एकादेशो भवति। वृक्षम्। प्लक्षम्। अग्निम्। वायुम्। पूर्वग्रहणम् किम्? पूर्व एव यथा स्यात्, पूर्वसवर्णोऽन्तरतमो मा भूतिति, कुमारीम् इत्यत्र हि त्रिमात्रः स्यात्। वा छन्दसि 6-1-106 इत्येव, शमीं च (काठ. ३६.६), शम्यं च। गौरीं च, गौर्यं (ॠ. ४.१२.६) च।
TBD.
135 अकोऽम्यचि पूर्वरूपमेकादेशः. रामम्. रामौ..
193 `अकः सवर्ण' इति बाधित्वा `अतो गुण' इति पररूपं प्राप्तम्- तद्बाधित्वा`प्रथमयो'रिति पूर्वसवर्णदीर्घे प्राप्ते – अमिपूर्वः। `अकः सवर्णे दीर्घ' इत्यतोऽक इति पञ्चम्यन्तमनुवर्तते। `एकः पूर्वपरयो'रित्यधिकृतम्। `इको यणची'त्यतोऽचीत्यनुवर्तते। तदाह–अकोऽम्यचीति। अमि विद्यमानो योऽच् तस्मिन् परे इत्यर्थः। `राम'मिति मकारादकारस्य अमवयवाऽकारस्य च पूर्वरूपमकार एको भवति। अचीत्यनुवृत्तौ `अकोऽमि परे पूर्वपरयोः पूर्वरूपमेकादेशः स्या'दिति लभ्यते। तथा सति अमो मकारसहितस्य पूर्वरूपं स्यात्। तन्मा भूदित्यजनुवृत्तिः। रामाविति। राम औडिति स्थिते हलन्त्यमिति टकारस्य इत्संज्ञायां लोपः औटष्टकारः सुडिति प्रत्याहारार्थः।
161 अमिपूर्वः। `प्रथमयो'रिति पूर्वसवर्णदीर्घे प्राप्तेऽयमारम्भः। `इको यणची'त्यतोऽचीत्यनुवर्तते, तदाह–अम्यचीति। अमि योऽच् तस्मिन्। अमोऽवयवे अचीति यावत्। तेन मकारसहितस्य पूर्वरूपं नेति स्थितं मनोरमायाम्। एवम् `अक्षादूहिन्या'मित्यादावपि `ऊहिन्यां योऽच्तस्मि'न्नित्यादि बोध्यम्। `पदास्वैरिबाह्रे'त्यादिनिर्देशाश्चास्मिन्व्याख्याने लिङ्गमित्यपि स्थितम्। कथं तर्हि काशिकादावमि परत इत्येवोक्तं, न त्वम्यचीति चेदत्राहुः- `तस्मादित्युत्तरस्या,' `आदेः परस्ये'त्यादेरेवादेश इति निर्णीते `एकः पूर्वपरयो'रित्यादेशः पूर्वपरयोर्वर्णयोरेव भविष्यतीत्याशयेन नोक्तमिति।