Table of Contents

<<4-3-9 —- 4-3-11>>

4-3-10 द्वीपादनुसमुद्रं यञ्

प्रथमावृत्तिः

TBD.

काशिका

समुद्रसमीपे यो द्वीपः, तस्माद् यञ् प्रत्ययो भवति शैषिकः। कच्छादिपाठातणो, मनुष्यवुञः चापवादः। द्वैप्यम्। द्वैप्यं भवन्तो ऽनुचरन्ति चक्रम्। अनुसमुद्रम् इति किम्? द्वैपकम्। द्वैपमन्यत्।

Ashtadhyayi (C.S.Vasu)

TBD.

लघु

बालमनोरमा

1360 द्वीपादनु। `अनुसमुद्र'मिति सामीप्ये अव्ययीभावः। अनुसमुद्रमिति सप्तम्यन्तम्, विद्यमानादित्यध्याहार्यम्। तदाह–समुद्रस्य समीपे इति। द्वैप्येति। `यञश्चे'ति ङीप् तु न, `अनपत्याधिकारस्थान्ने'ति तन्निषेधात्।

तत्त्वबोधिनी

1071 द्वीपादनु। समुद्रं समया अनुसमुद्रम्। `अनुर्यत्समया'इत्यव्ययीभावः। सप्तम्यन्तं चेदम्, विद्यमानक्रियाद्वारा द्वीपविशेषणमित्याशयेनाह—समुद्रसमीपे यो द्वीप इति। कच्छाद्यणो मनुष्यवुञश्चापवादोऽयम्। अनुसमुद्रं किं?। द्वैपमन्यत्। कच्छाद्यण्। द्वैपको मनुष्यः। `मनुष्यतत्स्थो'रिति वुञ्। द्वैप्येति। `यञश्चे'ति ङीब्न भवति, `अपत्याधिकारस्थादेव यञो ङी'बिति प्रागेवोक्तत्वात्।

Satishji's सूत्र-सूचिः

TBD.