TBD.

ऐ उदात्तः इति वर्तते। मनुशब्दात् स्त्रियां ङीप् प्रत्ययो भवति, औकारश्चान्तादेशः, ऐकारश्च उदात्तः। वाग्रहणेन द्वावपि विकल्प्येते। तेन त्रैरूप्यं भवति। मनोः स्त्री मनायी। मनावी। मनुः। मनुशब्दः आद्युदात्तः।

TBD.

–

488 मनोरौ वा। ऐ चेति, उदात्त इति, ङीबिति चानुवर्तते। तदाह–मनुशब्दस्येति। उदात्तैकारश्च वेति। औकारः, उदात्त एकारश्च वा स्यादित्यर्थः। `उदात्तैकार' इति समासनिर्देशादुदात्त इत्यौकारेण न संबध्यत इति सूचितम्, एतच्च वृत्तिपदमञ्जर्योः स्पष्टम्। चकारान्ङीप् एकारौकाराभ्यां समुच्चीयते। तदाह–ताभ्यामिति। एकारौकाराभ्यां समुच्चयेनैव विहित इत्यर्थः। ततश्च तदुभयाऽभावपक्षे ङीबपि नेति लभ्यते, `संनियोगशिष्टानां सह वा प्रवृत्तिः' सह वा निवृत्तिः' इति परिभाषावशादिति भावः। इयं तु परिभाषा `पूतक्रतोरै चे'ति सूत्रभाष्ये स्थिता। मनायीति। `यद्वै किं च मनुरवद'दित्यादौ मनुशब्दः `ञ्नित्यादिनित्यम्' इत्याद्युदात्तः। `धान्ये नित्' इत्यतो निदित्यनुवृत्तौ `शृ?स्वृस्निही'त्यादिना मनेरुप्रत्ययविधेः। ततश्च सिष्टस्वरेण नकारादुकारोऽनुदात्तः। तस्य स्थाने उदात्त ऐकारः, तस्यायादेशो ङीप् चेति भावः। मनावीति। अत्रौकारोऽनुदात्त एव। मनुरिति। ऐकारस्य औकारस्य चाऽभावे तत्संनियोगशिष्टो ङीबपि नेत्युक्तमेव।

–

TBD.