TBD.
ऋकारान्तानां धातूनां हन्तेश्च स्ये इडागमो भवति। करिष्यति। हरिष्यति। हनिस्यति। स्वरतेर् वेट्त्वातृद्धनोः स्ये इत्येतद् भवति विप्रतिषेधेन। स्वरिष्यति। तपरकरणं विस्पष्टार्थम्।
TBD.
–
203 लृटि स्ये इण्निषेधे प्राप्ते– ऋद्धनोः। ऋत् हन् अनयोद्र्वन्द्वात्पञ्चम्यर्ते षष्ठी। `स्ये'षष्ठ\उfffद्र्थे सप्तमी। `आद्र्धधातुस्ये'डित्यत इडित्यनुवर्तते। तदाह–ऋत इत्यादिना। `एकाच' इतीणनिषेधस्यापवादः। भरिष्यतीति। भरिष्यते। भरतु भरताम्. अभरत् अभरत। भरेत् भरेत।
–
वृत्ति: ऋतो हन्तेश्च स्यस्येट् । The affix “स्य” (prescribed by 3-1-33 स्यतासी लृलुटोः) gets the augment इट् when following a verbal root that ends in a ऋकार: or the verbal root √हन् (हनँ हिंसागत्योः २. २).
गीतासु उदाहरणम् – करिष्यति derived from √कृ (डुकृञ् करणे ८. १०). विवक्षा is लृँट्, कर्तरि-प्रयोगः, प्रथम-पुरुषः, एकवचनम्। प्रकृतिं यान्ति भूतानि निग्रहः किं करिष्यति || 3-33||
कृ + लृँट् 3-3-13
= कृ + ल् 1-3-2, 1-3-3, 1-3-9
= कृ + तिप् 3-4-78, 1-4-101, 1-4-102, 1-4-108
= कृ + ति 1-3-3, 1-3-9
= कृ + स्य + ति 3-1-33
= कृ + इट् स्य + ति 7-2-70, 1-1-46. Note: In the absence of 7-2-70, 7-2-10 would have blocked 7-2-35.
= कृ + इस्य + ति 1-3-3, 1-3-9
= कर् + इस्य + ति 7-3-84, 1-1-51
= करिष्यति 8-3-59
Similarly – हनिष्यति derived from √हन् (हनँ हिंसागत्योः २. २). विवक्षा is लृँट्, कर्तरि-प्रयोगः, प्रथम-पुरुषः, एकवचनम्।