TBD.

दक्षिणेर्मा इति कृतस्मासान्तः निपात्यते बहुव्रीहौ समासे लुब्धयोगे। दक्षिणम् ईर्मम् अस्य दक्षिणेर्मा मृगः। ईर्मम् व्रणम् उच्यते। दक्षिणम् अङ्गं व्रणितम् अस्य व्याधेन इत्यर्थः। लुब्धयोगे इति किम्? दक्षिणेर्म शकटम्।

TBD.

–

856 दक्षिणेर्मा। लुब्धो-व्याधः, तद्योगे `दक्षिणेरमा' इत्यनिच्प्रत्ययः, बहुव्रीहिश्च निपात्यते। दक्षिणे ईर्मं यस्येति विग्रहः। ईर्ममित्यस्य व्याख्यानं `व्रण'मिति व्यधिकरणत्वेऽपि बहुव्रीहिर्निपातनात्। अनिचि `यस्येति चे'त्यकारलोपे `दक्षिणेर्मे'ति रूपम्। लुब्धशब्दं विवृण्वन्नाह-व्याधेनेति। रोगादिना व्रणे तु दक्षिणेर्म इत्येवेति भावः।

747 दक्षिणर्मा। लुब्धो–व्याधः। तद्योगादेवेर्मनिष्पात्ताविगं निपातनं नान्यदेत्यर्थस्तदेतदाह—व्याधेनेति। `वाली हेमाब्दमाली गुणनिधिरिषुणा निर्मितो दक्षिणेर्मा'इति प्रयोगस्त्वौपचारिक इति कथंचिन्नेयः।

TBD.